انواع قلم و کاربرد آنها

انواع قلم ها:

بر حسب مورد استفاده قلم های دستی را به فرم های مختلف که در جدول زیر آمده می سازند.

نکات ایمنی و پیشگیری از سوانح در قلم کاری:

1-   در موقع تیز کردن قلم از عینک استفاده شود. فاصله تکیه گاه با سنگ حتی الامکان کم ( 2 میلیمتر) باشد.

2-   در کارگاه هایی که در آنها ایجاد جرقه باعث انفجار می شود از قلم هائی که در اثر ضربه تولید جرقه نمی کنند استفاده نمایید. این نوع قلم ها را معمولا از آلیاژ برنز- برلیم می سازند.

3-   هنگام براده برداری به وسیله قلم از روی سطوح کار بایستی قسمت انتهایی را در جهت مخالف و با کمک ضربات سبک چکش براده برداری کرد ، در غیر این صورت قسمت انتهایی به صورت شیب دار شکسته شده و سطح کار خراب می شود و لبه کار به اطراف پرت خواهد شد.

زوایا دز ابزارهای برشی

زایه برش :

مجموع زوایای آزاد و گوه را زاویه برش نامیده. این زاویه در اکثر وسایل براده برداری کوچکتر از 90 درجه بوده ولی در شابر زدن و لیسه کاری همیشه بزرگتر از 90 درجه می باشد.

جمع زاویه آزاد و گوه و براده در همه ابزارهای برشی همیشه مقدارثابت وبرابر 90 درجه می باشد.

برای قلم کاری روی قطعات سخت از قلم هایی که جنس آنها از فولاد آلیاژی کرم و انادیوم می باشند استفاده می کنند. زاویه گوه قلم ها را برحسب مورد استفاده و جنس کار در جدول زیر آمده است.

مقدار زاویه گوه در قلمکاری برحسب درجه
قطعات سخت مانند چدن ،فولاد ابزار سازی	60 تا 70	قلم آهنگری سرد بر	60 تا 70
قطعات با سختی متوسط مانند برنج ،فولاد ساختمانی، برنز	50 تا 60	قلم تخت ، قلم ناخنی، قلم شیار	40 تا 60
قطعات نرم مانند روی،سرب،آلومینیم	30 تا 40	قلم آهنگری گرم بر	30 تا 50

روشهای مختلف فرم دادن قطعات

روشهای مختلف فرم دادن  قطعات:

1-با براده  برداری

2-بدون براده برداری

                                   روش های مختلف فرم دادن قطعات

با براده برداری	بدون براده برداری
اره کردن	ریخته گری کردن
سوراخ کردن	قلتک کردن
تراشکاری	کشیدن
صفحه تراشی کردن	آهنگری
فرز کاری	قیچی کردن

وسایل خط کشی

میز یا صفحه خط کش :

از این وسیله معمولا به عنوان محل عملیات خط کشی استفاده می کنند. جنس این صفحه را از چدن انتخاب کرده و روی آنرا دقیقا سنگ یا شابر می زنند.

سوزن خط کش:

برای ترسیم خطوط روی قطعات کار از سوزن خط کش استفاده می شود. جنس سوزن خطکش برای ترسیم خطوط روی سطوح خشن و سخت از فولاد آبداده بوده و زاویه سر این سوزن خط کش ها را در حدود 10 الی 15 درجه انتخاب می کنند.

سوزن خط کش پایه دار:

این سوزن خط کش ها را در دو نوع ساده و مدرج می سازند و از آنها برای ترسیم خطوط که به موازات سطح صفحه خط کشی بایستی رسم شوند استفاده می گردد.

پرگار:

پرگار ها را به فرم های متخلفی از جنس فولاد ابزار سازی می سازند. در ورق کاری برای رسم دوایر بزرگتر از پرگار کشوئی استفاده می شود.

سنبه نشان :

وسیله ای است برای نشان زدن محل مرکز سوراخ ها استقرار پایه پرگار جهت رسم خطوط دایره ای و یا ثبوت خطوطی که هنگام کار امکان محو آنها وجود دارد. جنس آنها را از فولاد ابزار سازی انتخاب کرده و بایستی پس از آبکاری حتما از جنس قطعه کار سخت تر باشد. زاویه راس سنبه نشان هائی که به منظور تثبیت خطوط به کار می روند معمولا 30 درجه و سنبه نشان هایی که برای مرکز دوایر و سوراخ ها مورد استفاده قرار می گیرند 60 درجه انتخاب می شوند.سنبه نشان مرکز یاب را زایه راس آن را 90 درجه انتخاب می کنند.

وسایل کنترل

1-   خط کش: قطعه فولاد تسمه شکلی که سطوح آنرا کاملا صاف و عمود بر هم تراشیده و سپس سنگ زده اند.از این وسیله برای کنترل صافی و هموار بودن سطوح استفاده می شود.

2-   خط کش موئی : برای کنترل دقیق تر سطوح استفاده می شود. این خط کش ها را از فولاد ابزار سازی ساخته و برای کنترل دقیق تر سطح لبه های آنها را سنگ زده و برای جلوگیری از خم شدن و تاب برداشتن معمولا سطح مقطع آنها را فرم دار می سازند.

3-   صفحه صافی: یکی از روش های کنترل سطح می باشد. جنس آنها معمولا از چدن متراکم بوده و برای اینکه زیاد سنگین نشود قسمت پشت آنرا تو خالی می سازند.

تراز ها :

تراز ها را به فرم های مختلفی بر حسب موارد استفاده جنس و کاربردشان می سازند. انواع تراز های افقی ، عمودی (شاقولی) که برای کنترل سطوح افقی و عمودی استفاده می شود.تراز قابدار برای کنترل سطوح در دو امتداد عمودی و افقی استفاده می گردد و تراز زاویه سنج که برای کنترل زوایای سطوح نسبت به افق مورد استفاده قرار می گیرد تراز قوطی که برای کنترل سطوح در جمیع جهات به کار می روند.