جلسه دهم-قلاویزکاری

قلاویز کاری : دنده کردن مهره به کمک دست یا ماشین معمولا از قلاویز استفاده می شود و این عمل را قلاویز کاری گویند.زاویه براده را در قلاویز های معمولی  ، برای قلاویز کاری فولاد با استحکام متوسط در نظر گرفته اند ، لذا بایستی توجه داشت که از آنها میتوان برای قلاویز کاری تمام فلزات استفاده کرد مخصوصا آنهایی که دارای جنس نرم و براده طویل می باشند.

زاویه براده  ای که معمولا برای فلزات مختلف روی قلاویز ها ایجاد  می کنند در جدول زیر

آمده است.

مقدار زاویه براده در قلاویز کاری
جنس کار	زاویه براده
برنج برنز چدن سخت فولاد با استحکام زیاد	0 تا 5 درجه
فولاد تا استحکام 700 و چدن	5 تا 10 درجه
فلزات سبک براده بلند	20 تا 30 درجه

 قلاویز کاری در سه مرحله انجام می گیرد در مرحله اول از قلاویز پیش رو استفاده می شود که زاویه شیب سر آن 4 درجه ، در مرحله دوم از قلاویز میان رو که زاویه سر آن 10 درجه و در نهایت از قلاویز پس رو که زاویه سر آن 20 درجه انتخاب می کنند.

ترتیب استفاده از قلاویز ها به این صورت است که ابتدا با قلاویز پیش رو براده برداری را شروع می کنیم این قلاویز حدود 55 درصد از حجم براده برداری را انجام میدهد پس از آن از قلاویز میان رو استفاده می شود که این قلاویز فرم دنده ها را کامل تر کرده و وظیفه براده برداری 25 درصد دیگر را به عهده دارد بالاخره با استفاده از قلاویز پس رو 20 درصد بقیه براده برداری را انجام داده و دندانه ها را کامل و پرداخت می کنند.

از فرمول زیر می توان جهت محاسبه قطر سوراخ جهت قلاویز کاری استفاده نمود

در سیستم ISO                                                                            D = D-P

در سیستم DIN برای قلاویز کوچکتر از  M6                                      D = D-P

در سیستم DIN برای قلاویز بزرکتر از  M6                                        D = D-1/1P

نکته مهم : برای خارج کردن قلاویز شکسته در صورت امکان از افزار مخصوص که به همین علت ساخته شده استفاده کنید. در صورت عدم دسترسی به وسیله فوق الذکر می توان ابتدا به کمک مشعل جوشکاری آب قلاویز شکسته را گرفته و سپس با سوراخ کردن آن و استفاده از چپ گرد آن را خارج کرد.